Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 4 (975) z dnia 1.02.2018

Zmiana waluty obcej a powstanie podatkowych różnic kursowych

Spółka z o.o. posiadała na rachunku walutowym pewną kwotę w euro, którą "przesunęła" na rachunek walutowy prowadzony w GBP (oba rachunki spółka posiada w tym samym banku). Czy w związku z "przesunięciem" ww. waluty powstaną podatkowe różnice kursowe (spółka ustala podatkowe różnice kursowe tzw. metodą podatkową)? Jaki kurs zastosować do wyceny "rozchodu" euro z rachunku walutowego?

Kwestię ustalania podatkowych różnic kursowych reguluje art. 15a ustawy o PDOP (i odpowiednio art. 24c ustawy o PDOF). Z regulacji tam zawartych wynika m.in., że dodatnie różnice kursowe zwiększają przychody podatkowe, natomiast ujemne - koszty uzyskania przychodów.

Podatkowe różnice kursowe mogą powstać m.in. od środków pieniężnych na rachunku walutowym. Tak będzie, gdy wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest:

• niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni - powstają dodatnie różnice kursowe,
   
• wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni - powstają ujemne różnice kursowe.

Jeżeli do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień. Tak wynika z art. 15a ust. 4 ustawy o PDOP (i odpowiednio art. 24c ust. 4 ustawy o PDOF).

W związku z "przesunięciem" waluty obcej z rachunku walutowego prowadzonego w euro na rachunek walutowy prowadzony w GBP nie powstaną, naszym zdaniem, ani podatkowe, ani bilansowe różnice kursowe. Takie "przesunięcie" nie skutkuje zmianą wartości posiadanych środków pieniężnych, zmianie ulega jedynie rodzaj posiadanej waluty obcej. Do wyceny "rozchodu" euro z rachunku walutowego zasadne jest w naszej opinii zastosować kurs historyczny (tj. kurs, po jakim wyceniono uprzednio wpływ euro na rachunek walutowy).

Należy przy tym mieć na uwadze, że podatnicy wyznaczają kolejność wyceny środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej wypływających z rachunku walutowego, według jednej z metod stosowanych w rachunkowości, której nie mogą zmieniać w trakcie roku podatkowego (art. 15a ust. 8 ustawy o PDOP i art. 24c ust. 8 ustawy o PDOF). Chodzi tu o metodę FIFO ("pierwsze przyszło - pierwsze wyszło"), metodę LIFO ("ostatnie przyszło - pierwsze wyszło") oraz metodę kursów średnioważonych.

Dekretacja:

Księgowania:

Czy w związku z przewalutowaniem w banku waluty z euro na złotówki powstaną podatkowe różnice kursowe?

W przypadku wskazanym w pytaniu doszło do faktycznej wymiany waluty obcej na złotówki. Kursem, po jakim spółka wyceni rozchód waluty obcej, będzie generalnie kurs, po jakim bank kupił od spółki tę walutę (np. kurs wynegocjowany z bankiem). Jeśli kurs waluty obcej zastosowany do wyceny rozchodu waluty obcej będzie się różnił od kursu przyjętego uprzednio do wyceny wpływu tej waluty na rachunek walutowy, to powstaną podatkowe różnice kursowe.

Należy mieć przy tym na uwadze, że jeśli faktycznie zastosowany kurs waluty obcej jest wyższy lub niższy odpowiednio o więcej niż powiększona lub pomniejszona o 5% wartość kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień faktycznie zastosowanego kursu waluty, organ podatkowy może wezwać strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających zastosowanie kursu waluty. W razie niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają zastosowanie faktycznego kursu waluty, organ podatkowy określi ten kurs, opierając się na kursach walut ogłaszanych przez NBP. Tak wynika z art. 15a ust. 5 ustawy o PDOP (i odpowiednio art. 24c ust. 5 ustawy o PDOF).