Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 15 (513) z dnia 1.08.2020

Ustalanie stażu urlopowego po przedłożeniu dodatkowych dokumentów oraz przedawnienie prawa do urlopu

1) Pracownik zatrudniony w naszej firmie od 1 stycznia 2012 r. przedłożył dyplom ukończenia studiów dopiero w lipcu br. Nauka trwała od października 2012 r. do stycznia 2017 r. Nie mamy żadnych innych świadectw szkolnych tego pracownika. Jak ustalić jego staż urlopowy?

Wymiar urlopu wypoczynkowego jest uzależniony od stażu ogólnego i wynosi 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat albo 26 dni - gdy okres ten wynosi co najmniej 10 lat. Do stażu wlicza się poprzednie zatrudnienie, bez względu na przerwy oraz sposób ustania stosunku pracy, a także naukę, np. przyjmując 8 lat z tytułu ukończenia szkoły wyższej (art. 155 § 1 pkt 6 K.p.).

Powołany wyżej przepis ma zasadnicze znaczenie dla udzielenia odpowiedzi na pytanie Czytelnika, gdyż nauka w szkole wyższej była pobierana w okresie równoległym do zatrudnienia. Jej zaliczenie do stażu urlopowego wymaga zatem pominięcia okresu pracy od października 2012 r. do stycznia 2017 r. Przyjmując ten wariant oraz zakładając, że poza wymienionymi nie istnieją inne okresy aktywności zawodowej, zainteresowany legitymował się 10-letnim stażem urlopowym już w styczniu 2019 r. (8 lat nauki oraz niepokrywający się z nią okres zatrudnienia po jej zakończeniu). Dostarczony pracodawcy dyplom ukończenia studiów uprawnia go do odmowy zaliczenia do stażu urlopowego okresu przepracowanego przed podjęciem nauki w szkole wyższej. Nie jest bowiem wykluczone, iż w tym czasie równolegle była pobierana nauka (np. w liceum). Dla uniknięcia ewentualnych późniejszych roszczeń warto zainteresowanego o tym pouczyć, zwłaszcza, że udokumentowanie wcześniejszego etapu nauki może jeszcze poprawić jego sytuację stażową. Podjęcie studiów wyższych wymaga bowiem świadectwa dojrzałości, uzyskanego przykładowo w wyniku ukończenia liceum ogólnokształcącego, dającego 4-letni staż urlopowy (art. 155 § 1 pkt 4 K.p.). To natomiast uprawniałoby pracownika do 26 dni urlopu już na początku 2018 r., a nawet wcześniej, gdyż w tym przypadku korzystne byłoby przyjęcie do stażu urlopowego szkoły średniej i przypadającego po jej ukończeniu okresu pracy zawodowej.

Kalkulator stażu urlopowego dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl.

2) Czy w przypadku niedostarczenia świadectwa ukończenia szkoły średniej prawo do różnicy między wymiarami urlopu ulegnie przedawnieniu?

Tak, skutek ten może wystąpić. Co prawda zaniechanie dostarczenia dokumentów nie pozbawia pracownika prawa do wyższego wymiaru urlopu, jednak uniemożliwia jego dochodzenie, a pracodawcę uwalnia od odpowiedzialności za nieudzielenie urlopu w przysługującym wymiarze. Takie wnioski przedstawił Sąd Najwyższy w wyroku z 19 sierpnia 1999 r. (sygn. akt I PKN 189/99, OSNP 2000/22/819) w odniesieniu do nagrody jubileuszowej, niewypłaconej z tego samego powodu - nieudokumentowania prawa do niej.

Zasadniczo roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym stały się wymagalne (art. 291 § 1 K.p.).