Nabycie prawa do pierwszego urlopu

W zakładzie zatrudniliśmy pracownika, dla którego jest to pierwsza w życiu praca zawodowa. Posiada on ukończone technikum zawodowe o okresie nauczania wynoszącym 4 lata oraz 3 lata pracy w gospodarstwie rolnym. Umowa została zawarta od 3 marca do 31 grudnia 2014 r. Ile urlopu wypoczynkowego przysługuje mu w bieżącym roku?

Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego po przepracowaniu roku (art. 153 § 1 K.p.). Powołana regulacja wskazuje, że w roku podjęcia pierwszej pracy pracownik ma prawo do urlopu dopiero po przepracowaniu każdego miesiąca. Przy czym urlop oblicza się w oparciu o wymiar urlopu przysługujący po przepracowaniu roku, a nie wynikający z faktycznego stażu urlopowego. Wymiar ten ustala się dodając rok pracy do okresu, jaki uprawnia pracownika do urlopu z tytułu nauki i innych okresów zaliczalnych, np. pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Zatem rzeczywisty staż urlopowy dla pracownika podejmującego pierwszą pracę zawodową jest powiększany o rok i na tej podstawie ustalany jest wymiaru urlopu przysługujący pracownikowi.

Do stażu urlopowego uwzględnia się, oprócz okresów pracy, także okres zakończonej nauki w wymiarze podanym w art. 155 § 1 K.p. oraz inne okresy zaliczalne. Jednym z nich jest okres prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego. Zaliczana jest również praca w takim gospodarstwie - w okresie wskazanych w art. 1 ustawy o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym… (Dz. U. z 1990 r. nr 54, poz. 310).

Zasadniczo pracownik nabywa prawo do pierwszego urlopu w wymiarze 1,66 dnia (1/12 × 20 dni) za każdy miesiąc pracy. Jednak może się zdarzyć, że pracownik podejmujący pierwszą pracę będzie posiadał jeszcze inny niż nauka okres zaliczalny. Spowoduje to, że jego urlop zostanie ustalony w oparciu o staż urlopowy wynoszący 10 lat. Wtedy za każdy miesiąc pracy będzie mu przysługiwało prawo do urlopu w wymiarze 2,16 dnia. Wymiar pierwszego urlopu nie podlega zaokrągleniu w górę do pełnego dnia ze względu na brak odpowiedniej podstawy prawnej.

Przykład

Od 1 kwietnia 2014 r. pracownik podjął pierwszą w życiu pracę zawodową w pełnym wymiarze czasu pracy. Posiada on ukończone technikum zawodowe o 4-letnim okresie nauczania oraz 3 lata pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. Jego staż urlopowy wynosi z tego tytułu 7 lat, w tym 4 lata z tytułu ukończenia średniej szkoły zawodowej (tyle przewidywał program nauczania - art. 155 § 1 pkt 2 K.p.) i 3 lata pracy na roli.

Prawo do urlopu należnego po przepracowaniu miesiąca nabędzie z upływem ostatniego dnia miesiąca, tj. z dniem 30 kwietnia 2014 r. Wymiar tego urlopu wyniesie 1,66 dnia (1/12 × 20 dni). Po każdym kolejnym miesiącu pracy, aż do końca br. będzie mu przysługiwało prawo do kolejnych części urlopu także w wymiarze 1,66 dnia.