Zamiana renty z tytułu niezdolności do pracy na emeryturę po osiągnięciu wieku emerytalnego

Aktualnie pobieram rentę z tytułu niezdolności do pracy. W połowie sierpnia br. ukończę wiek emerytalny. Czy muszę składać wniosek o emeryturę, czy też ZUS sam przyzna mi to świadczenie?

Ubezpieczonym posiadającym prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, którzy podlegali ubezpieczeniu społecznemu lub ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, po ukończeniu wieku emerytalnego ZUS przyznaje z urzędu prawo do emerytury. Podstawą do przyznania tego świadczenia dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. jest przepis art. 27a ustawy emerytalnej, a dla urodzonych po 31 grudnia 1948 r. - art. 24a ustawy emerytalnej. Należy zaznaczyć, że długość okresu ubezpieczenia jest bez znaczenia. Zatem emeryturę może uzyskać nawet osoba, która posiada np. 1 rok ubezpieczenia.

Prawo do emerytury z urzędu przyznawane jest wyłącznie osobom pobierającym rentę z tytułu niezdolności do pracy przysługującą na podstawie obecnie obowiązującej ustawy emerytalnej oraz przepisów emerytalnych obowiązujących przed 1999 r. Zasada ta odnosi się również do renty przyznanej w drodze wyjątku przez Prezesa ZUS. Natomiast nie ma zastosowania do osób korzystających z rent wypadkowych.

W celu przyznania prawa do emerytury zamiast pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy, nie jest wymagane składanie wniosku przez osobę zainteresowaną. ZUS przyznaje prawo do emerytury z urzędu od dnia, w którym rencista ukończył wiek emerytalny. W przypadku, gdy wypłata renty z tytułu niezdolności do pracy jest wstrzymana, wówczas emeryturę przyznaje się od dnia, w którym podjęto by wypłatę tej renty.

Przykład

Kobieta od 2008 r. pobiera rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Zainteresowana udokumentowała 6 lat i 6 miesięcy okresów składkowych oraz 2 lata i 2 miesiące okresów nieskładkowych (po ograniczeniu do 1/3 okresów składkowych). W dniu 19 sierpnia 2014 r. ukończy wiek emerytalny, tj. 60 lat i 5 miesięcy. Z chwilą ukończenia tego wieku, ZUS przyzna prawo do emerytury i zawiesi wypłatę renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Wysokość emerytury z urzędu ustala się dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. na starych zasadach, a dla urodzonych po 31 grudnia 1948 r. na nowych zasadach. Wysokość emerytury ustalonej z urzędu nie może być niższa od dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Ponadto emerytura przyznawana zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy nie może być niższa od kwoty najniższej emerytury, jeżeli osoba, której została przyznana, legitymuje się odpowiednim okresem składkowym i nieskładkowym. Wynosi on co najmniej 25 lat dla mężczyzn, a dla kobiet w 2014 r. - co najmniej 21 lat (docelowo wyniesie także 25 lat - od 1 stycznia 2022 r.).

Zwracamy uwagę! Nie przyznaje się prawa do emerytury z urzędu osobom mającym ustalone prawo do wcześniejszej emerytury, lecz pobierającym rentę jako świadczenie korzystniejsze finansowo.